AuteurRoos Verhagen

Gender- en seksualiteitssocioloog

Dicht de genderkloof

Mannelijkheid staat nog steeds centraal in agressieaanpak. Dat dekt de lading maar gedeeltelijk. RadarVertige komt daarom met specifiek trainingsaanbod.

Op het eerste gezicht neutraal

Herken je dit? Opleidingen en trainingen ogen op het eerste gezicht neutraal en toch signaleer jij in je teams of organisaties een systematische afwijking die mannelijkheid bevoordeelt. Vergis jij je?

Jij ziet het goed

Allereerst: jij vergist je niet. Wij zagen dit ook: de professionele wereld waardeert mannelijke eigenschappen zoals assertiviteit en emotioneel stoïcisme nogal. Zeker bij het omgaan met agressie, maar ook in meer algemene zin.

Dit zijn de feiten: bij de meeste bedrijven die trainingen of opleidingen voor het sociaal domein aanbieden staan er mannelijke directeuren en managers aan het roer. Het is nogal logisch dat dit impact heeft op trainingen en opleidingen. Want die zijn daarmee ook meer ontwikkeld vanuit mannelijk perspectief. En hoewel mannelijke trainers absoluut hun best doen om rekening te houden met de ervaringen van vrouwelijke personen, moet je elkaar eerst begrijpen voordat je echt kan aansluiten bij de leerbehoefte.

Onderbuikgevoel?

Vooral bij trainingen gericht op omgang met emotioneel en agressief gedrag merk je dit. En zeker als jij voor je organisatie jaarlijks dit soort trainingen inkoopt of verantwoordelijk bent voor opleidings- en ontwikkelingsbeleid, zul jij er een scherp oog voor hebben ontwikkeld. Of misschien is het meer een onderbuikgevoel? Want vergis jij je of richt geen enkele training aan professionals in het publieke domein zich specifiek op de invloed van gender?

Jij ziet het goed. Onderzoekers van RadarVertige zochten het voor je uit en dit blijkt: geen enkele bestaande training aan professionals in het publieke domein richt zich specifiek op de invloed van gender. Daar komt nu verandering in, maar eerst vertel ik je graag meer over de achtergrond daarvan. Genderspecifiek trainingsaanbod leek lange tijd overbodig. Mannen en vrouwen kunnen immers prima dezelfde dingen leren? De werkelijkheid zit anders in elkaar.

Wat je moet weten over gender

Even iets meer over gender. Voor velen is er een neiging om gender en fysiek geslacht als volledig identiek te beschouwen. Alleen al vanuit die biologische kijk, zijn er veel verschillen. Maar bekijk je gender als een set sociale regels, dan heb je het over iets anders. Namelijk over de sociale verwachtingen en normen die een specifieke cultuur heeft gekoppeld aan het fysieke geslacht.

Genderidentiteit wordt ons al op jonge leeftijd geleerd, bijvoorbeeld met speelgoed. Het zijn de bekende voorbeelden, van de jongetjes die autonomie en ruimtelijk inzicht ontwikkelen door spel met blokken of brandweerauto’s, en de meisjes die juist verzorgende, altruïstische en verbindende kwaliteiten ontwikkelen door spel met poppen. Zo worden mannelijk of vrouwelijk gedrag meestal onbewust geïnternaliseerd en als natuurlijk beschouwd, terwijl dit juist het gevolg is van deze binaire sociale regels.

Veel sociaal werkers merken dit

Onderzoekers van RadarVertige merkten een aantal zaken op. Allereerst zijn definiëring en categorisering van agressief gedrag niet allesomvattend, vooral voor vrouwen.

Hoewel het herkennen van grensoverschrijdend gedrag in trainingen vaak aan bod komt, gaat het zelden over seksueel grensoverschrijdend gedrag. Toch komen veel sociaal werkers hiermee in aanraking en vrouwen zijn hier significant vaker het slachtoffer van.

genderkloof bij agressietraining

Trainingsbehoefte bespreekbaar maken

Jij merkt dit ongetwijfeld ook op in je teams en in je organisatie. Bijvoorbeeld bij het bespreekbaar maken van trainingsbehoeften en of bij ziekteverzuim.

Flirten, aanstaren, is dat agressie?

Stel jij in je organisatie wel eens de vraag of seksueel grensoverschrijdend gedrag onderdeel moet zijn van trainingen gericht op omgang met emotioneel en agressief gedrag?
Uit onderzoek van RadarVertige blijkt dat vrouwelijke werknemers dat in elk geval behandeld willen zien in trainingen.

Momenteel zit veel grensoverschrijdend gedrag in een grijs gebied. Respondenten gaven aan dat gedrag zoals flirten, aanstaren of het maken van seksuele opmerkingen niet direct agressie is. Dat brengt onduidelijkheid: mogen zij dit accepteren of niet? Hoe geven zij het beste hun grens aan? Omdat het aandeel vrouwen werkzaam in het sociale domein groot is, is het belangrijk om hieraan aandacht te besteden.

Assertiviteit en duidelijkheid

Je weet dat in agressietrainingen veel nadruk ligt op assertiviteit en duidelijkheid. Zodra een inwoner of cliënt agressie vertoont, gaat de medewerker idealiter kalm en rationeel een grens aangeven. Gedrag dat vaak makkelijker is voor mannen, omdat zij dit explicieter aangeleerd krijgen

Uit onderzoek van RadarVertige blijkt dat dit gedrag gemiddeld een grotere uitdaging voor vrouwen is. Zij leven zich bijvoorbeeld in de agressor in en hebben hierdoor moeite met het stellen van een duidelijke grens. Zo negeren ze regelmatig de professionele (rationele) norm en zelfs hun intuïtie, die aangeeft dat een grens overschreden wordt.

Genderrol, cliënten en inwoners

Bovendien blijkt dat inwoners of cliënten negatief reageren wanneer de sociaal werker gedrag vertoont dat in strijd is met de traditionele genderrol. Treedt een vrouw dus te assertief of duidelijk op? Grote kans dat dit de agressie voedt omdat de behoefte aan mannelijke dominantie onder druk staat. Daarnaast worden vrouwen dan afgeschilderd als bitch, terwijl het bij mannen als leiderschapskwaliteit geduid wordt.

Ook voor mannen zit hier dus een uitdaging. Zij communiceren soms juist té hard en duidelijk. Dat bemoeilijkt communicatie met de klant al snel. Mannen en vrouwen ervaren dus verschillende uitdagingen in hun omgang met emotioneel en agressief gedrag.

Weersta stress als verzuimoorzaak

Nederland kampt met een verzuimprobleem. Van de groeiende groep mensen die zich (langdurig) ziekmeldt, benoemen vrouwen 1.5 keer zo vaak klachten als (over)spanning en stress als oorzaak. Dit heeft veel impact op de werkvloer en natuurlijk ook in het publieke domein. Bescherming van de mentale gezondheid van werknemers door het verminderen van stressoren is urgenter dan ooit.

Hoe dan?

RadarVertige ontwikkelt een genderspecifiek trainingsaanbod. Niet omdat een ‘mannelijke’ of ‘vrouwelijke’ aanpak van agressief gedrag beter is. Wel om iedere professional in het sociaal domein goed toe te rusten.

De eerste nieuwe training is speciaal ontwikkeld door vrouwelijke trainers. Met meer aandacht voor de ervaringen van vrouwelijke professionals en hun manier van handelen bij emotioneel en agressief gedrag. Deelnemers leren in situaties van emoties en agressie een balans te vinden in empathisch en assertief handelen. Ook is er aandacht voor seksueel grensoverschrijdend gedrag en manieren om dit bespreekbaar te maken en te melden. Deze training is geaccrediteerd door SKJ en Registerplein.

Langer lontje kweken

De komst van deze training betekent niet dat het huidige trainingsaanbod mannelijkheid als norm blijft hebben. Omgaan met emotioneel en agressief gedrag blijft ook voor mannen uitdagend. Daarom ontwikkelt RadarVertige meteen een training gericht op het ontwikkelen van een meer empathische communicatiestijl. Hierin leren mannelijke professionals, die te snel naar een oplossing gaan of te kortaf met een emotionele cliënt omgaan, juist een langer lontje te creëren. Ruimte geven aan emoties werkt namelijk de-escalerend. Deze training is geen vervanging van de bestaande trainingen, maar eerder een gespecialiseerde aanvulling ervan.

Wanneer dicht jij de genderkloof?

Kies voor een pro-actieve, structurele aanpak met de genderspecifieke trainingen van RadarVertige. Wij rusten iedere professional in het sociaal domein, ongeacht gender, goed toe en creëren een veilige en respectvolle omgeving voor alle deelnemers.

Samen met de experts

Ontdek nu meer over Agressie & Weerbaarheid! Bekijk onze expertise pagina of volg onze ervaren trainers en opleidingsadviseurs, Regina of Chaim op LinkedIn. Wil je direct contact? Vul dan het onderstaande contactformulier in en we nemen zo snel mogelijk contact met je op.

hbspt.forms.create({ region: “na1”, portalId: “6992305”, formId: “f8f7767e-44ed-4f0a-a011-1f54da69b7d7” });