Veilige en weerbare opvang Oekraïense vluchtelingen

De oorlog in Oekraïne duurt langer dan gehoopt. Dit betekent dat ook de opvang van Oekraïense vluchtelingen langer duurt dan verwacht. Hierdoor ontstaat in de opvangcentra een groepsdynamiek die in combinatie met de traumatische ervaringen van de bewoners kan leiden tot gespannen situaties.

Ga naar de open inschrijving

Een praktisch ingestoken blended leertraject:

Radar Vertige ondersteunt locatiemedewerkers van het COA (Centraal Orgaan opvang Asielzoekers) en van gemeenten met een uitgebreid leertraject. Dit leertraject is ‘blended’ vorm gegeven. Dat wil zeggen niet uitsluitend een serie van groepsbijeenkomsten. Maar een samenhangend geheel van individueel online leren, groepsbijeenkomsten en leren in de praktijk. Het leertraject bestaat uit 4 fysieke trainingsdagen. Voorafgaand aan elke trainingsdag nemen de deelnemers theorie door in een digitale leeromgeving: RadarOnline. Ze denken na over wat ze meemaken in de praktijk, hun vaardigheden en hun leerdoelen en beantwoorden open vragen en reflectievragen. De trainer bestudeert de ingebrachte casussen en leerwensen en stemt hier het programma definitief op af. De trainer wordt ondersteund door een professionele acteur.

De onderwerpen van de dagen zijn:

Basishouding, motiverende gespreksvoering en afstand/nabijheid.
Oplossingsgerichte gesprekvoering.
Weerbaar communiceren en professioneel handelen bij lastige situaties.
Cultuursensitief werken.

Vergroot de weerbaarheid en wendbaarheid van locatiemedewerkers

Vluchtelingen vanuit Oekraïne vallen onder de Europese richtlijn Tijdelijke Bescherming en worden volgens speciaal voor deze groep opgezette regelingen in veelal nieuw ontwikkelde kaders opgevangen. Veel gemeenten hebben tijdelijke voorzieningen ingericht en bemenst met betrokken maar daar niet voor opgeleide lokale medewerkers.

De groep vluchtelingen kenmerkt zich aanvankelijk doordat het met name vrouwen en kinderen betreft. Onder de vluchtelingen bevinden zich ook groepen die andere aandacht behoeven zoals de derdelanders. Over het algemeen spreken Oekraïense vluchtelingen slechts basaal Engels.

Doordat de oorlog langer duurt dan gedacht en de vluchtelingen hier al 1,5 jaar zijn opgevangen, nemen de spanningen onder bewoners toe, ook zij hadden niet gerekend op zo’n lang verblijf. De samenstelling van de groep verandert ook: er is sprake van meer mannen in de locatie. Dit leidt soms tot gespannen situaties: bewoners die op elkaars lip zitten en elkaar irriteren, overmatig alcoholgebruik, grensoverschrijdend gedrag naar vrouwen of arbeidsuitbuiting.

Het programma in detail

De eerste dag

Je leert wat de grond/basishouding inhoudt, die van jou als opvangmedewerker wordt verwacht. Je weet wat de reparatiereflex is en hoe je die kunt voorkomen door een professionele afstand te bewaren. Vanuit de motiverende gespreksvoering leer je wat sturen, volgen en gidsen inhoudt en hoe je door te gidsen naast iemand kan gaan staan.

De tweede dag

Je leert de uitgangspunten van oplossingsgerichte gespreksvoering. Je leert hoe je je in gesprekken niet op problemen richt, maar op oplossingen. Je vertelt de ander niet wat hij of zij moet doen, maar wat iemand zelf belangrijk vindt en wil bereiken. In de middag oefen je dit actief met een acteur.

De derde dag

Je leert wat emotie en agressie met jouw spanningsniveau doen en hoe je deze spanning kunt reguleren. Je leert het verschil tussen emotie en agressie herkennen. En je leert hoe je mee veert bij emotie en begrenst bij agressie. Hoe je bewoners aanspreekt op ongewenst gedrag en de-escaleert bij confrontaties tussen bewoners komt uitgebreid aan de orde. De dag is praktisch, je oefent de hele dag intensief met een acteur.

De vierde dag

Je leert cultuur sensitief te werken. Je weet het verschil tussen de cultuur van Nederland en Oekraïne. Jouw stijl van communiceren leer je aan te passen op de andere cultuur. In de middag oefen je met een acteur lastige gesprekken. Aan het einde van de dag stel je een plan van aanpak op om de transfer naar de praktijk te borgen.

Weerbare en wendbare opvang

Het is niet iedereen gegeven om van nature soepel om te gaan met lastige situaties die spelen op opvanglocaties. Die leiden tot handelingsverlegenheid bij medewerkers. En dat leidt tot frictie en onveilige situaties.

De drie kernvragen waar medewerkers mee worstelen:

Wat is precies mijn rol in de opvang en begeleiding van de bewoners?
Hoe vul ik die rol in en tot hoever gaat die rol?
Wat doe ik wel en wat niet, welke kennis, houding en vaardigheden zet ik in?

Dit betekent dat medewerkers met elkaar in gesprek dienen te gaan en na moeten denken over hun rol. Dat zijn basale vragen als: wat is het doel van mijn aanwezigheid? Waartoe leidt mijn begeleiding? Wat valt daaronder en wat niet? En de hamvraag… kan ik me daartoe verhouden, matcht dit met mijn persoonlijke opvattingen? Welk gedrag vind ik acceptabel en wat niet? En hoe trekken we als groep één lijn naar bewoners?

Als medewerkers duidelijkheid hebben over hun rol, hun rolinvulling en gemeenschappelijke aanpak, is het tijd om te oefenen met het in praktijk brengen van die rol.

Unieke Leerervaring bij RadarLAB

De training “Veilige en Weerbare Opvang” wordt gegeven op het RadarLAB, een inspirerende leeromgeving die theorie en praktijk combineert voor een optimale leerervaring. Hier worden cursisten ondergedompeld in realistische scenario’s, ondersteund door state-of-the-art faciliteiten en deskundige trainers. Het RadarLAB biedt een unieke mix van praktijkleren, werkplekleren en online leren, waardoor deelnemers effectief kunnen oefenen en hun vaardigheden verder ontwikkelen in een veilige en gecontroleerde omgeving.